Hydref - Chandrika Joshi a Cath Little – Okha Haran
Daw blog Ysbrydoli mis Hydref gan y chwedleuwyr Chandrika Joshi a Cath Little a’u prosiect newydd, Okha Haran. Darllenwch fwy am y prosiect, y chwedleuwyr a rhai o uchafbwyntiau’r cyfnod clo.
Ymunwch gyda ni am sgwrs CASGLU am y prosiect.
Bydd Cath a Chandrika yn ein sgwrs Casglu ddydd Gwener 30 Hydref. Os hoffech ymuno â ni am goffi a chlonc am y prosiect ar-lein archebwch eich slot am ddim gyda tamarwilliams@beyondtheborder.com
Okha Haran
Beth yw'r prosiect?
Ein prosiect yw dweud a chanu stori Okha Haran yn Gymraeg, Gujurati a Saesneg. Stori Okha, merch felltigedig y Dduwies Parvati yw Okha Haran. Cafodd yr em hudolus yma o stori ei throsglwyddo am genedlaethau drwy deulu Chandrika. Rydym yn ddiolchgar i Gronfa Loteri Genedlaethol Cyngor Celfyddydau Cymru am wneud y gwaith hwn yn bosibl. Mae’r cyllid hwn wedi rhoi’r amser a gofod i ni gydweithio ac wedi ein galluogi i gael cefnogaeth ac ysbrydoliaeth ychwanegol gan y chwedleuwyr Sally Pomme Clayton a Tamar Eluned Williams.
I bwy yw e a sut gall bobl gymryd rhan ynddo?
Y bwriad yw rhoi rhan gyntaf y stori ar-lein ar 11 Rhagfyr ac mae croeso i bawb ymuno â ni. Byddwn yn anfon gwahoddiadau yn fuan drwy e-bost ac ar ein llwyfannau cyfryngau cymdeithasol. Byddem wrth ein bodd yn dweud yr holl stori wrthych yn y Gwanwyn, yr adeg traddodiadol i ddweud y stori hon. Gobeithiwn y bydd hwn yn berfformiad byw go iawn gyda gwledd i ddathlu ar y diwedd. Hoffem yn fawr iawn eich gweld yno!
Dywedwch fwy wrthym amdanoch eich hun mewn bywgraffiad byr. Sut wnaethoch chi ddechrau chwedleua? Pa mor hir fuoch chi’n gwneud hyn? Lle ydych chi’n byw? Sut ydych chi’n gweithio gyda stori?
Cafodd Chandrika ei geni yn Uganda i rieni Indiaidd a daeth i Gymru fel ffoadur yn 1972. Clywodd hi a’i siblingiaid straeon gan eu dau riant, straeon o Epigau Hindŵ yn ogystal â straeon gwerin o India. Roedd ei thad yn offeiriad Hindŵ a Kathakaar. Mae Kathakaariaid yn dweud a chanu straeon crefyddol o’r Mahabharat, Ramayana a’r gwahanol Puraana. Clywodd ef yn adrodd epigau crefyddol tebyg i Okha Haran (yn ei lais soniarus) wrth ei blant a hefyd ei gynulleidfa. Roedd straeon ei mam yn aml am fenywod cryf tebyg i Savitri a Draupadi a hefyd gymeriadau ffugiannol – straeon a gafodd eu creu gan fenywod ar gyfer menywod, y straeon a ddysgodd gan ei mam. Roedd gan ei dau riant berthnasau oedd yn chwedleuwyr proffesiynol. Cyfarfu Chandrika â Cath Little mewn gweithdy gan Frankie Armstrong , a chlywodd ganddi am chwedleua a chafodd ei denu yn syth. Ymunodd â Chylch Chwedleua Caerdydd a dechrau ailadrodd y straeon a glywodd gan ei rhieni.
Cafodd Cath ei ganu a’i magu yng Nghaerdydd ac mae fel arfer yn deud straeon o Gymru ac o’i threftadaeth Gwyddelig a Seisnig. Mae dweud stori o’r traddodiad Hindŵ yn her newydd iddi ac mae’n dysgu cymaint gan ei chyfaill Chandrika. Fel Chandrika, mae’n hoffi straeon menywod cryf. Mae’n falch iawn i ganfod menywod dewr, cryf, angerddol a hudolus yn stori Okha Haran.
Mae Cath bob amser wedi dwlu ar straeon. Fe wnaeth gwrdd â chwedleuwr proffesiynol am y tro cyntaf un diwrnod pan aeth hi a’i phlant i Amgueddfa Werin Sain Ffagan. Y chwedleuwr oedd Daniel Morden ac roedd yn dweud hanes Geni Taliesin. Cafodd ei hysbrydoli a dechreuodd freuddwydio am ffyrdd i gael gyrfa fel chwedleuwr. Cymerodd dipyn o amser iddi, fe wnaeth lawer o ymarfer, ymuno â Chylch Chwedleua Caerdydd a maes o law cymerodd ei chamau cyntaf ar y llwybr chwedleua proffesiynol yn 2006. Bu’n dilyn ei hangerdd byth ers hynny.
Ysbrydoliaeth Cyfnod Clo: beth yw rhywbeth rydych chi wedi'i weld ar-lein rydych chi am ei rannu? e.e. fideo / podlediad / digwyddiad ar-lein sydd wedi eich ysbrydoli ar yr adeg hon?
Mae uchafbwyntiau cyfnod clo Cath wedi cynnwys Casglu, a guradwyd gan y bythol siriol ac ysbrydoledig Tamar Eluned Williams. Dysgodd lawer hefyd yn gwrando yn y Privilege Café @privilegecafe, a guradwyd gan Mymuna Soleman. Uchafbwyntiau cyfnod clo Chandrika fu sicrhau lle ar raglen mentora BTB a chael cyfle i gydweithio gydag un o’i hoff chwedleuwyr – Cath Little.